Niet-aangeboren hersenletsel (NAH) heeft veel oorzaken. Het is soms het gevolg van een neurologische ziekte zoals een hersenvliesontsteking, een beroerte of een hersentumor. Maar je leven kan er ook zomaar opeens anders uitzien na een hersenschudding.
NAH kan een breed scala aan klachten en symptomen geven. Vaak gaat het om hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid, grote vermoeidheid en een slecht korte termijngeheugen. Mensen met NAH kunnen snel emotioneel zijn. Prikkels (bv licht en geluid) komen heftig binnen en kunnen slopend zijn. Vrijwel alles wat je op een dag doet is extra belastend en vermoeiend. Dat geldt voor de simpele dagelijkse dingen al, laat staan voor het functioneren op je werk. Als je NAH hebt moet je je activiteiten per dag goed plannen. Iets waar je vroeger je hand niet voor omdraaide wordt nu een klus die je goed moet voorbereiden en die misschien zelfs dan niet lukt.
Je kan je voorstellen dat dat niet alleen een enorme aanpassing vergt van jezelf, maar ook van mensen om je heen.
De schade aan de hersenen is lang niet altijd zichtbaar op een CT – of MRI scan. Zeker na een hersenschudding is de scan vaak normaal. Bij andere ziektes zoals een beroerte of een tumor is de scan wel afwijkend. Neuropsychologisch onderzoek kan soms helpen de beperkingen in kaart te brengen. Toch zal het geregeld voorkomen dat mensen zich onbegrepen voelen omdat hun leven zo op zijn kop staat en er aan de buitenkant én op de scan soms helemaal niets bijzonders te zien is.
Om dat te begrijpen helpt het om je de hersenen voor te stellen als een filter dat ongemerkt voor jou een selectie maakt van alles wat er de hele dag in en om je heen gebeurt. Heel veel informatie komt niet eens door en dat is maar goed ook, want dat is doodvermoeiend. Als die filterfunctie ontregeld raakt (zoals bij NAH) komt er veel meer binnen dan de bedoeling is. Je raakt makkelijk overprikkeld, houdt moeilijker overzicht en reageert makkelijk met hoofdpijn, misselijkheid en duizeligheid als je over je grenzen gaat.
Het begint met herkennen en erkennen dat je niet meer kan wat je vroeger uit je mouw schudde. Vaak is revalidatie begeleiding nodig om weer opnieuw te leren je eigen grenzen te voelen en waar mogelijk langzaam weer iets op te rekken. Het helpt als je mensen om je heen hebt die er voor je zijn en die begrip hebben voor de aanpassingen die je in je leven (soms tijdelijk, soms voor altijd) moet doen. Niet iedereen heeft dat en dat kan heel eenzaam voelen.
Op mijn website vind je boekentips, recent heb ik twee boeken toegevoegd die vanuit verschillende invalhoeken (trauma, tumor en operatie) heel inzichtelijk maken hoe het is om met NAH te leven.
In mijn praktijk “het Huis van M” bied ik luisterruimte en ben ik medische vraagbaak en sparringpartner voor mensen wiens leven overhoop ligt door ziekte. Op mijn website www.hethuisvanm.nl kun je hier meer over lezen én vind je boekentips met een korte beschrijving. Boeken voor inspiratie en aanmoediging.