Ernstig ziek: ruimte voor moeilijke vragen

Als je ernstig ziek bent, of je hebt bijvoorbeeld een ernstig zieke partner of naaste, dan ontstaan er allerlei vragen. Vragen over ziekte en behandeling. Maar ook over keuzes die je zou kunnen of willen maken, of grenzen die je zou willen stellen. In een consult bij de dokter lijkt tijdgebrek vaak de reden om niet te lang stil te staan bij wezenlijke levensvragen. Maar tijd is niet het enige obstakel: niet elke dokter voelt zich comfortabel in een gesprek over sterven, of leven met de dood in zicht.

Dokters zijn ook maar gewoon mensen

We vergeten vaak dat dokters ook maar gewoon mensen zijn, met eigen (misschien wel traumatische) ervaringen op dat gebied. Dat kan een weerstand geven die het moeilijk maakt om samen een open gesprek over het levenseinde te voeren. Het vergt moed en zelfinzicht van de behandelaar om voorbij dat obstakel te komen.

Ongemak als het gaat over ziek zijn en sterven

Praten over het levenseinde komt in de medische opleiding en in nascholing hooguit beperkt aan bod. Gelukkig verandert dat wel. Eén van de mensen die daar veel werk in verzet is longarts Sander de Hosson, schrijver van het boek “Slotcouplet”.

Ziek zijn en sterven

Ook in onze samenleving is er ongemak als het gaat over ziek zijn en sterven. Bauke Koekkoek (werkzaam in de psychiatrie) schrijft hierover in zijn boek  “Helpen is moeilijk”.  Als in de maatschappij issues als armoede, ongelijkheid, ongezonde leefstijl en sterfelijkheid weinig open worden besproken vertaalt zich dat in méér medische problemen.  Van de zorg wordt vervolgens een oplossing verwacht. Dat is vaak niet realistisch.

Voor lang niet alles is een snelle oplossing. Wat kan helpen is bewust ruimte scheppen voor moeilijke vragen. En ons zelf, of je nu patiënt bent of behandelaar, toestaan om het niet gelijk te weten, en niet gelijk een oordeel te hebben.

In mijn praktijk “het Huis van M” bied ik luisterruimte en ben ik medische vraagbaak en sparringpartner voor mensen wiens leven overhoop ligt door ziekte. Op mijn website www.hethuisvanm.nl kun je hier meer over lezen én vind je boekentips met een korte beschrijving. Boeken voor inspiratie en aanmoediging.